[ Pobierz całość w formacie PDF ]

jak on sam. Ale to był tylko jeden z jego aspektów, dobrotliwe przebranie. Sri Kryszna
chciał go chronić, ukryć przed nim prawdę. Ardżuna poprosił, żeby Kryszna okazał mu
swoją prawdziwą postać i ten go wysłuchał. Teraz już Ardżuna nie będzie taki sam, jak
był. To jest prawdziwy zakazany owoc, ten rodzaj wiedzy. Sri Kryszna długo zwlekał, za-
nim pokazał Ardżunie swoje prawdziwe oblicze. Chciał mu tego oszczędzić, ale w koń-
cu ujawnił przed nim swoją autentyczną osobowość niszczyciela światów.
Nie chciałabym sprawić wam przykrości opisami cierpienia, ale istnieje zasadnicza
różnica między cierpieniem a opowieścią o cierpieniu. Opowiadam wam o tym, co się
stało. Jeżeli wiedza sprawia zastępczy ból, to niewiedza stanowi realne niebezpieczeń-
stwo. Odraza wiąże się z kolosalnym ryzykiem.
Kiedy Kirsten i biskup wrócili nad Zatokę, nie na stałe, tylko żeby załatwić spra-
wy związane ze śmiercią Jeffa, zauważyłam, że oboje się zmienili. Kirsten wyglądała na
zmęczoną i nieszczęśliwą, i nie wydawało mi się, żeby było to spowodowane wyłącz-
nie śmiercią Jeffa. Była wyraz
nie chora w sensie czysto fizycznym. W przeciwieństwie
do niej biskup Archer wydawał się jeszcze bardziej ożywiony, niż kiedy ostatnio go wi-
działam. Wziął w swoje ręce wszystkie sprawy związane ze śmiercią Jeffa: wybrał miej-
sce na grób i rodzaj nagrobka, wygłosił mowę, w biskupich szatach odprawił całą cere-
monię i pokrył wszystkie koszty. Wybór napisu na nagrobku był wynikiem natchnie-
nia. Wybrał tekst, który mogę w pełni zaakceptować. Jest to motto czy też podstawowe
stwierdzenie szkoły Heraklita:  Nic nie trwa wiecznie, wszystko płynie . Na zajęciach
z filozofii uczono mnie, że są to słowa Heraklita, ale Tim wyjaśnił mi, że to podsumo-
wanie jego myśli wyszło od jego uczniów. Wierzyli oni, że tylko ruch, czyli zmiana jest
rzeczywistością. Może i mieli rację.
Zebraliśmy się we trójkę po ceremonii pogrzebowej, wróciliśmy do mieszkania
w Tenderloin i próbowaliśmy dojść do siebie. Przez dłuższą chwilę nikt się nie odzy-
wał.
Z jakiegoś powodu Tim zaczął mówić o Szatanie. Miał nową teorię na temat Szatana
i jego upadku, którą chciał na nas wypróbować, ponieważ Kirsten i ja byłyśmy akurat
pod ręką. Uważałam wtedy, że Tim zamierza włączyć tę teorię do książki, nad którą za-
czął pracować.
* Przekład Joanna Sachse.
45
 Widzę legendę o Szatanie w nowy sposób. Szatan pragnął poznać Boga możliwie
jak najpełniej. Najpełniejszą wiedzę uzyskałby, gdyby sam stał się Bogiem. Dążył do tego
celu i osiągnął go, wiedząc, że karą będzie wieczne wygnanie. Mimo to się zdecydował,
bo pamięć o poznaniu Boga  tak jak nikt go nie poznał i nie pozna  wynagradza-
ła to wieczne wygnanie. Powiedzcie mi wobec tego, kto najbardziej ze wszystkich żyją-
cych kochał Boga? Szatan dobrowolnie przyjął wieczną karę i wygnanie, żeby poznać
Boga, stając się na chwilę Bogiem. Co więcej, wygląda na to, że Szatan rzeczywiście po-
znał Boga, ale może Bóg nie zna ani nie rozumie Szatana, bo gdyby go rozumiał, to by
go nie ukarał. To dlatego powiedziane jest, że Szatan się zbuntował, co znaczy, że Szatan
znalazł się poza kontrolą Boga, poza Jego królestwem, jakby w innym wszechświecie.
Myślę jednak, że Szatan przyjął swoją karę z wdzięcznością, bo to był dla niego samego
dowód, że znał i kochał Boga. W przeciwnym razie mógłby zrobić to, co zrobił, dla na-
grody... gdyby była jakaś nagroda.  Lepiej rozkazywać w Piekle, niż służyć w Niebie ma
tu swoje znaczenie, ale nie najważniejsze. Co stanowi ostateczny cel wszelkich poszuki-
wań: pełne i prawdziwe poznanie Boga, w porównaniu z nim cała reszta się nie liczy.
 Prometeusz  rzuciła obojętnie Kirsten, która siedziała i paliła, zapatrzona
w przestrzeń.
 Prometeusz znaczy  Przewidujący  powiedział Tim.  Miał udział w stwo-
rzeniu człowieka. Był też najbardziej przewrotny spośród bogów. Zeus zesłał na ziemię
Pandorę jako karę za to, że Prometeusz ukradł bogom ogień i dał go ludziom. Pandora
oprócz tego objęła karą cały ród ludzki. Ożenił się z nią Epimeteusz, czyli  Patrzący
w tył . Prometeusz ostrzegał go, żeby się nie żenił z Pandorą, bo Prometeusz przewidy-
wał tego konsekwencje. Wyznawcy Zaratustry uważali, że podobna absolutna znajo-
mość przyszłości jest cechą Boga, Mądrego Umysłu.
 Orzeł wyjadał mu wątrobę  powiedziała Kirsten w zamyśleniu.
Tim kiwnął głową.
 Zeus ukarał Prometeusza, przykuwając go do skały i przysyłając orła, żeby wyszar-
pywał mu wątrobę, która bez końca odrastała. Uwolnił go dopiero Herkules. Prometeusz
był bez wątpienia przyjacielem ludzkości. Był też mistrzem rzemiosł. Podobieństwo do
legendy o Szatanie jest tu rzeczywiście widoczne. Tak jak ja to widzę, można powie-
dzieć, że Szatan wykradł nie ogień, ale prawdziwą wiedzę o Bogu. Nie podarował jej
jednak ludziom, tak jak Prometeusz zrobił z ogniem. Może prawdziwy grzech Szatana
polegał na tym, że zdobywszy tę wiedzę, zatrzymał ją dla siebie, że nie podzielił się nią
z ludzkością. To interesujące... kontynuując tę linię rozumowania, można by postawić
tezę, że możliwe jest poznanie Boga za pośrednictwem Szatana. Nigdy nie słyszałem,
żeby ktoś wystąpił z taką teorią.  Umilkł, wyraz
nie zgłębiając tę myśl.  Zapiszesz to
 zwrócił się do Kirsten.
 Będę pamiętać  odpowiedziała bezbarwnym głosem.
46
 Człowiek musi przyprzeć do muru Szatana i zdobyć tę wiedzę, odebrać mu ją
 mówił Tim.  Szatan nie chce jej przekazać. To za jej ukrywanie, a nie za to, że ją
wykradł, został ukarany. Zatem w pewnym sensie ludzie mogą odkupić Szatana, odbie-
rając mu tę wiedzę.
 A potem zająć się studiowaniem astrologii  wtrąciłam.
 Słucham?  Tim spojrzał na mnie zdziwiony.
 Wallenstein  powiedziałam.  Stawianie horoskopów.
 Greckie słowa, od których pochodzi nasz horoskop, to hora, co znaczy  go-
dzina , i skopos, czyli  badacz .  Horoskop znaczy więc dosłownie  badacz czasu .
 Zapalił papierosa. Po powrocie z Anglii zarówno on, jak i Kirsten palili bez przerwy.
 Wallenstein to fascynująca postać.
 To samo mówi Jeff  zauważyłam.  To znaczy mówił.
Tim czujnie przekrzywił głowę.
 To Jeff interesował się Wallensteinem? Bo ja...
 Nie wiedziałeś?
 Nie sądzę  powiedział Tim zaskoczony.
Kirsten przyglądała mu się z nieodgadnionym wyrazem twarzy.
 Mam kilka bardzo dobrych książek na temat Wallensteina  powiedział Tim.
 Pod wieloma względami Wallenstein przypomina Hitlera.
Obie z Kirsten milczałyśmy.
 Wallenstein przyczynił się do upadku Niemiec. Był wielkim wodzem. Friedrich
von Schiller, jak może wiecie, napisał o Wallensteinie trzy sztuki, zatytułowane Obóz
Wallensteina, Dwaj Piccolami i Z
mierć Wallensteina, głęboko poruszające dramaty. To
wiąże się, oczywiście, z rolą samego Schillera w rozwoju myśli zachodniej. Pozwólcie,
że coś wam przeczytam.  Odłożywszy papierosa, Tim podszedł do półki z książkami
i po kilkuminutowych poszukiwaniach znalazł to, czego szukał.  Może to nam nie-
co wyjaśni sprawę. W liście do samego przyjaciela, zaraz, mam tu gdzieś jego nazwisko,
w liście do Wilhelma von Humboldta, było to pod sam koniec życia Schillera, Schiller
pisze:  Ostatecznie obaj jesteśmy idealistami i powinniśmy wstydzić się przyznania, że
zostaliśmy ukształtowani przez świat materialny, zamiast, że to my go kształtowaliśmy .
Istotę wizji Schillera stanowiła oczywiście, wolność. Nic dziwnego, że pasjonował go [ Pobierz całość w formacie PDF ]