[ Pobierz całość w formacie PDF ]

sens cierpienia i śmierci. Właśnie w tej perspektywie Ewangelia jawi się jako największe proroctwo. Jest
to proroctwo o człowieku. Poza Ewangelią człowiek pozostaje dramatycznym pytaniem bez odpowiedzi.
Właściwą bowiem odpowiedzią na pytanie o człowieka jest Chrystus - Redemptor hominis.
Wydawnictwo ZNAK  Kraków 2005 47
Jan Paweł II Pamięć i tożsamość
19.
Misja Kościoła
W paz
dzierniku 1978 roku Ojciec Z
więty opuścił Polskę, udręczoną przez wojnę i komu-
nizm, aby przybyć do Rzymu i podjąć zadanie Następcy Piotra. Te polskie doświadczenia zbliżyły
Ojca Z
więtego do nowego, posoborowego kształtu Kościoła: do Kościoła bardziej niż dotąd
otwartego na sprawy świeckich i na świat. Jakie są, według Ojca Z
więtego, najważniejsze zadania
Kościoła w obecnym świecie? Jaka winna być postawa ludzi Kościoła?
Potrzebna jest dzisiaj olbrzymia praca Kościoła. Potrzebne jest zwłaszcza apostolstwo świeckich,
to, o którym mówi -II Sobór Watykański. Niezbędnie konieczna jest pogłębiona świadomość misyjna.
Kościół w Europie i na wszystkich kontynentach musi sobie zdawać sprawę z tego, że jest wszędzie i
zawsze Kościołem misyjnym (in statu missionis). Misja należy do jego natury tak bardzo, że nigdy i nig-
dzie, nawet w krajach o ugruntowanej tradycji chrześcijańskiej, Kościół nie może nie być misyjny. Tę
świadomość, odnowioną na II Soborze Watykańskim, pogłębiał w czasie piętnastu lat swego pontyfikatu
Paweł VI przy pomocy Synodu Biskupów. Tak powstała na przykład adhortacja papieska Evangelii nun-
tiandi. Ja również od pierwszych tygodni mego posługiwania starałem się to kontynuować. Z
wiadczy o
tym pierwszy dokument pontyfikatu, encyklika Redemptor hominis.
W tej misji, jaką otrzymał od Chrystusa, Kościół musi być niestrudzony. Musi być pokorny i mężny, tak
jak Chrystus sam i tak jak Jego apostołowie. Nawet gdy napotyka sprzeciwy, gdy bywa oskarżany na
różne sposoby - na przykład o prozelityzm lub o rzekome próby klerykalizacji życia społecznego - nie
może się zniechęcać. Przede wszystkim zaś nie może zaprzestać głoszenia Ewangelii. Już św. Paweł był
tego świadom, gdy pisał do swojego ucznia:  Głoś naukę, nastawaj w porę i nie w porę, wykazuj błąd,
napominaj, podnoś na duchu z całą cierpliwością w każdym nauczaniu (2 Tm 4, 2). Skąd się bierze ten
wewnętrzny imperatyw, o którego mocy świadczą inne słowa Pawiowe:  Biada mi bowiem, gdybym nie
głosił Ewangelii! (1 Kor 9, 16)? To jasne! Bierze się on z tej świadomości, że nie zostało nam dane żad-
ne imię pod niebem, w którym by ludzie mogli być zbawieni, tylko to jedno: Chrystus (por. Dz 4, 12).
 Chrystus - tak, Kościół - nie! , głoszą niektórzy współcześni: W tym programie, mimo kontestacji, zdaje
się przejawiać jakieś otwarcie na Chrystusa, które oświecenie wykluczało. Jest to jednak otwarcie pozor-
ne. Chrystus bowiem, jeżeli jest rzeczywiście akceptowany, zawsze kształtuje Kościół, który jest Jego
Ciałem mistycznym. Nie ma Chrystusa bez wcielenia, nie ma Chrystusa bez Kościoła. Wcielenie Syna
Bożego w ludzką naturę ma z Jego woli swoje przedłużenie we wspólnocie istot ludzkich, którą On sam
ustanowił i której zagwarantował swoją nieustanną obecność:  A oto Ja jestem z wami przez wszystkie
dni, aż do skończenia świata (Mt 28, 20). Oczywiście, Kościół jako ludzka instytucja potrzebuje wciąż
oczyszczenia i odnowy. Przyznał to z pełną odwagi szczerością II Sobór Watykański (por. Lumen gen-
tium, 8; Gaudium et spes, 43; Unitatis redintegratio, 6). Jednakże Kościół jako Ciało Chrystusa jest wa-
runkiem Chrystusowej obecności i działania w świecie.
Można powiedzieć, że wszystkie myśli, które tutaj zostały wypowiedziane, wyrażają, bezpośred-
nio czy pośrednio, treść inicjatyw podjętych w związku z obchodami zakończenia drugiego tysiąclecia od
narodzin Chrystusa i rozpoczęcia trzeciego. Mówiłem o tym w dwóch listach apostolskich, które skiero-
wałem do Kościoła, a także, w pewnym sensie, do wszystkich ludzi dobrej woli, przy okazji tego wyda-
rzenia. Zarówno w Tertio millennio adveniente, jak i w Novo millennio ineunte podkreślałem, że Wielki
Jubileusz był wydarzeniem, które w stopniu dotąd niespotykanym dotyczyło całego rodzaju ludzkiego.
Chrystus należy do dziejów całej ludzkości i te dzieje tworzy Ożywia je w sposób sobie właściwy, na
podobieństwo ewangelicznego zaczynu. Zostało bowiem odwiecznie zaplanowane przez Boga jakieś
przebóstwiające przetworzenie człowieka i świata w Chrystusie. I to przetworzenie stale się urzeczywist-
nia - także w naszych czasach.
Wizja Kościoła, jaką zarysowała Konstytucja dogmatyczna Lumen gentium, domagała się jak
gdyby uzupełnienia. Wyczuwał to bardzo wnikliwie już Jan XXIII, który w ostatnich tygodniach przed
swoją śmiercią zadecydował, że Sobór będzie pracował nad osobnym dokumentem o Kościele w świecie
Wydawnictwo ZNAK  Kraków 2005 48
Jan Paweł II Pamięć i tożsamość
współczesnym. Ta praca okazała się niezmiernie płodna. Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes
niejako otworzyła Kościół na wszystko to, co mieści się w pojęciu  świat . Wiadomo, że pojęcie to ma w
Piśmie Z
więtym podwójne znaczenie. Kiedy mówi się na przykład o  duchu tego świata (por. 1 Kor 2,
12), chodzi o wszystko to, co w świecie odwodzi człowieka od Boga. Dziś moglibyśmy to ująć w pojęciu
tak zwanego zeświecczenia, czyli laickiej sekularyzacji. Jednak to negatywne znaczenie świata jest w
Piśmie Z
więtym zrekompensowane znaczeniem pozytywnym: świata jako dzieła Bożego, świata jako
zespołu dóbr, które zostały człowiekowi dane i zadane przez Stwórcę, aby świadomie i odpowiedzialnie
włączał się w jego tworzenie. Jest to świat, który jest teatrem historii rodzaju ludzkiego, naznaczonym
śladami jego wysiłków, jego przegranych i zwycięstw. Został skażony grzechem człowieka, ale też został
odkupiony przez Chrystusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego, i oczekuje swojego wypełnienia, rów-
nież dzięki zaangażowaniu człowieka (por. Konstytucja Gaudium et spes, 2). Można by, parafrazując
wyrażenie św. Ireneusza, powiedzieć: Gloria Dei mundus a homine secundum amorem Dei excultus -
Chwałą Boga świat, który człowiek doskonali zgodnie z Bożą miłością.
Wydawnictwo ZNAK  Kraków 2005 49
Jan Paweł II Pamięć i tożsamość
20.
Stosunek Kościoła do państwa
Misyjne zadania Kościoła realizowane są w określonym społeczeństwie i na terenie okre-
ślonego państwa. Jak Ojciec Z
więty widzi stosunek Kościoła do państwa w obecnej sytuacji?
W Konstytucji duszpasterskiej Gaudium et spes czytamy:  Wspólnota polityczna i Kościół są,
każde na własnym terenie, od siebie niezależne i autonomiczne. Jednak i wspólnota polityczna, i Kościół,
choć z różnego tytułu, służą osobistemu i społecznemu powołaniu tych samych ludzi. Służbę tę będą mo-
gły pełnić dla dobra wszystkich tym skuteczniej, im lepiej prowadzić będą ze sobą zdrową współpracę, [ Pobierz całość w formacie PDF ]